ภายใต้โครงการวิจัยเรื่อง
ยกระดับทุนทางวัฒนธรรมบนเส้นทางการท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ เรื่องราวพลังแห่งความรัก ช่วงสงครามเอเชียบูรพาในจังหวัดชุมพร ระนอง สุราษฎร์ธานี และพื้นที่ต่อเนื่อง


ผลการเก็บข้อมูลการยกระดับทุนทางวัฒนธรรมบนเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ เรื่องราวพลังแห่งความรักช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาในจังหวัดชุมพร ระนอง สุราษฎร์ธานี และพื้นที่ต่อเนื่องประเมินผลความพึงพอใจ (กลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหลัก)

ส่วนที่ 1 : ข้อมูลทั่วไปของผู้ตอบแบบสอบถาม

จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่อาศัยอยู่ที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี คิดเป็นร้อยละ 60 รองลงมาอาศัยอยู่ที่จังหวัดชุมพรและระนอง คิดเป็นร้อยละ 20

จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่มีความเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพา คิดเป็นร้อยละ 62 รองลงมาไม่มีความเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาอาศัยอยู่ที่จังหวัดชุมพร คิดเป็นร้อยละ 38
ในกรณีที่มีความเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามเอเชียบูรพา
จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่ตนเอง/คนในครอบครัว เคยมีความสัมพันธ์หรือเชื่อมโยงฯ (ตรง) ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพา คิดเป็นร้อยละ 96.77 รองลงมาคนรู้จัดในชุมชนหรือในจังหวัดที่อาศัย มีความเชื่อมโยงฯ (อ้อม) คิดเป็นร้อยละ 3.23

จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่ภาคประชาสังคม มีบทบาทมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 62 รองลงมาภาควิชาการ คิดเป็นร้อยละ 20 และภาครัฐ คิดเป็นร้อยละ 12 ตามลำดับ

จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศชาย คิดเป็นร้อยละ 58 รองลงมาเป็นเพศหญิง คิดเป็นร้อยละ 42

จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่อายุ 20 – 30 ปี, 41 – 50 ปี, 61 ปีขึ้นไป คิดเป็นร้อยละ 28 รองลงมาอายุ 51 – 60 ปี คิดเป็นร้อยละ 8 และอายุต่ำกว่า 20 ปี, 20 – 30 ปี คิดเป็นร้อยละ 4

จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ คิดเป็นร้อยละ 28 รองลงมานับถือศาสนาคริสต์และอิสลาม คิดเป็นร้อยละ 2

จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่มีสถานภาพสมรส คิดเป็นร้อยละ 72 รองลงมามีสถานภาพโสด คิดเป็นร้อยละ 24 และมีสถานภาพม่าย, หย่าร้าง คิดเป็นร้อยละ 2

จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนต้น คิดเป็นร้อยละ 40 รองลงมาจบการศึกษาระดับปริญญาตรี คิดเป็นร้อยละ 28 และจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย คิดเป็นร้อยละ 20 ตามลำดับ

จากผลการสำรวจพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 20,001 – 30,000 บาท คิดเป็นร้อยละ 48 รองลงมามีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 10,001 – 20,000 บาท คิดเป็นร้อยละ 28 และมีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 30,001 – 40,000 บาท คิดเป็นร้อยละ 10 ตามลำดับ

ส่วนที่ 2 : ข้อมูลทุนทางวัฒนธรรมบนเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์

1. ในชุมชนของท่าน มีทุนทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ เรื่องราวพลังแห่งความรักช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาในจังหวัดชุมพร ระนอง สุราษฎร์ธานี และพื้นที่ต่อเนื่อง อย่างไร

รายการ ชื่อ / เรื่องราวประวัติความเป็นมา / คำอธิบายคุณค่า แหล่งที่ตั้ง/สถานที่พบ/ อื่น ๆ โปรดระบุ
1) คุณค่าทางสุนทรียศาสตร์ ได้แก่ รูปแบบ หรือ องค์ประกอบ หรือลักษณะเด่นที่สวยงามในด้านสถาปัตยกรรมของอาคาร หรือสถานที่ หรือภูมิทัศน์ ในจังหวัดของท่าน ที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ด้านความรัก ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงคราม มหาเอเชียบูรพาเป็นอย่างไร 1) กรมหลวงชุมพร
2) ทุ่งวัวแล่น
3) ภาพวาดฝาผนัง
4) หอประวัติศาสตร์
5) อนุสาวรีย์ทหาร
2) คุณค่าทางประวัติศาสตร์และการศึกษา ได้แก่ พื้นที่ หรือ สถานที่ หรือสิ่งของที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ และมีประวัติความเป็นมาในจังหวัดของท่าน ที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ด้านความรัก ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาเป็นอย่างไร 1) ได้รวบรวมกองกำลังไปผลักดันทหารญี่ปุ่นคนละฝั่งคลองแม่นางสังข์ 1) อนุสาวรีย์ยุวชนทหาร
2) โรงเรียนศรียาภัย
3) คุณค่าทางสังคมและความสัมพันธ์กับผู้คน ได้แก่ กิจกรรมทางประเพณี วัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภาษาท้องถิ่น อัตลักษณ์ที่โดดเด่นในจังหวัดของท่าน ที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ด้านความรัก ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาเป็นอย่างไร 1) แข่งเรือ ขึ้นโขนชิงธง
2) ใช้ภาษาที่เป็นน้ำเสียงดัง
3) เพลงบอก รำโทน หนังตะลุง
4) ขนมโค 		1) ท่าน้ำชุมพร
4) คุณค่าทางจิตวิญญาณ ได้แก่ ศาสนา ความเชื่อ และความทรงจำ ที่อยู่ในสำนึกของผู้คนในชุมชน และถ่ายทอดคนรุ่นใหม่ในจังหวัดของท่าน ที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ด้านความรัก ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาเป็นอย่างไร 1) พ่อหลวงลอย อดีตเจ้าอาวาสวัดปากน้ำประชารังสฤษดิ์
2) กรมหลวงชุมพร 		1) วัดปากน้ำประชารังสฤษดิ์
5) คุณค่าทางสัญลักษณ์ ได้แก่ องค์ประกอบชุมชนที่เป็นภูมิสัญลักษณ์ “Landmark” หรือ สถานที่ที่เป็นจุดสังเกต ทั้งที่มนุษย์สร้างขึ้นในจังหวัดของท่าน ที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ด้านความรัก ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาเป็นอย่างไร 1) กรมหลวงชุมพร
2) บ้านคอสน ต.ปากน้ำ เป็นจุดที่ทหารญี่ปุ่นยกพลขึ้นบก
3) อนุสาวรีย์ทหาร
6) คุณค่าทางเศรษฐกิจ ได้แก่ กิจกรรมที่ตอบสนองการใช้ชีวิตประจำวันของคนในชุมชน และผู้มาเยือน/นักท่องเที่ยว รวมทั้งผลิตภัณฑ์ชุมชน/การบริการที่โดดเด่นในจังหวัดของท่าน ที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ด้านความรัก ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาเป็นอย่างไร 1) “นอนบ้านดิน ชมทะเลหมอกบ้านเขาฝาชี” ชุมชนแหล่งท่องเที่ยวศึกษาเส้นทางร่องรอยทางประวัติศาสตร์ พื้นที่ยุทธศาสตร์ฐานทัพญี่ปุ่นตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2
2) OTOP มาดเท่ น้ำมันมะพร้าวสกัดเย็น ต.วิลัยเหนือ
3) ขนมกล้วยเล็บมือนาง
4) ทะเลชุมพร
5) อ่าวบ้านคอสน
7) คุณค่าของความแท้ ได้แก่ การคงไว้ซึ่งวัสดุก่อสร้างที่เหมาะสม วิธีการก่อสร้าง หรือวัตถุดิบ และรูปแบบที่เหมาะสมและโดดเด่นในจังหวัดของท่าน ที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ด้านความรัก ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาเป็นอย่างไร 1) รูปปั้นกรมหลวงชุมพร
2) วัดท่ายางเหนือ ต.ท่ายาง ทำจากไม้เนื้อแข็งและปักล้อมรอบด้วยใบเสมาแดง
3) สถานีรถไฟเขาฝาชี เป็นสถานที่ฝังศพของเชลยศึก
4) สนามบินเก่าและถ้ำสนุก ทหารญี่ปุ่นมาพักแรมเตรียมการเพื่อข้ามไปฝั่งระนองและไปยึดพม่า
5) สะพานไม้เคี่ยม ท่ายาง สิ่งก่อสร้างวัดนาทุ่ง
6) อนุสาวรีย์ กับซุ้มประวัติศาสตร์ให้รำลึกถึงวีรชน
8) คุณค่าของบูรณภาพ (คำตอบที่ไม่อยู่ในข้อที่ 1-7) ได้แก่ ลักษณะของการดำรงอยู่ของคุณค่าทางวัฒนธรรม คือ
1) ทุนทางวัฒนธรรมที่จับต้องได้ ในชุมชนของท่าน เช่น โบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ สถาปัตยกรรม และสถานที่สำคัญ จิตรกรรม ประติมากรรม หัตถกรรม วรรณกรรม ขนม / อาหารพื้นถิ่น สิ่งของเครื่องใช้/เครื่องมือประกอบอาชีพ ที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ด้านความรัก ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาเป็นอย่างไร
2) ทุนทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ ในชุมชนของท่าน เช่น ประเพณี / พิธีกรรม ศาสนา / ค่านิยม / ความเชื่อ ศิลปะการแสดง ศิลปะการต่อสู้ เรื่องเล่า ตำนาน ภาษาศาสตร์ (เป็นสำเนียงพูด โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน ร้อยแก้ว ร้อยกรอง ฯลฯ) การเยียวยาชีวิตหรือการรักษาโรคภัยไข้เจ็บ (เป็นการทำและใช้สมุนไพร การนวดแผนโบราณ ฯลฯ) ที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ด้านความรัก ระหว่างคนไทยและทหารญี่ปุ่นในช่วงสงคราม มหาเอเชียบูรพาเป็นอย่างไร 		1) กรมหลวงชุมพร
2) กาแฟคั่วมือผ่านการใช้ไม้อบเชย ช่วยลดน้ำตาลและไขมันในเลือด
3) ขนมโค/ขนมต้ม ใบกะพ้อประเพณีก่อเจดีย์ทราย
4) เพลงบอก เล่าขานประวัติเพลงบอกสอนลูก
5) ภาพวาดฝาผนัง เรื่องเล่าจากคนในชุมชน

2. กรณีเมื่อมีการดำเนินโครงการนี้ ท่านคิดว่า “แนวทางการบริหารจัดการและการพัฒนาคุณภาพของการท่องเที่ยว” บนเส้นทางการท่องเที่ยว เรื่องราวพลังแห่งความรักช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาในจังหวัดชุมพร ระนอง สุราษฎร์ธานีอย่างไร เพื่อเป็นการดึงดูดนักท่องเที่ยว ควรดำเนินการอย่างไร

2.1 ความน่าสนใจของกิจกรรมการท่องเที่ยว

ควรจัดทำแผนที่ประวัติศาสตร์จุดสำคัญ โดยมีการเผยแพร่ข้อมูลผ่านสื่อออนไลน์การจัดทำแหล่งเรียนรู้เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้เข้ามาเรียนรู้สตอรี่ของพื้นที่นั้น ๆ และมีบริการห้องน้ำเคลื่อนที่เพื่ออำนวยความสะดวกให้นักท่องเที่ยว

2.2 ความสวยงามและการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนาอาคาร/สถานที่/และภูมิทัศน์

ควรรักษาอาคาร สถานที่โบราณไว้ได้ให้มากที่สุด เพื่อให้เอกลักษณ์ของที่นั้น ๆ ยังคงอยู่ในรูปแบบเดิมให้มากที่สุด

2.3 สิ่งอำนวยความสะดวกในสถานที่ท่องเที่ยว หรือที่พัก

ห้องพัก/รีสอร์ท ที่สะอาด ปลอดภัย และมีเส้นทางการท่องเที่ยวที่สะดวก มีสาธารณูปโภคที่ครบถ้วน

2.4 ความปลอดภัย ณ สถานที่ท่องเที่ยว

มีกล้องวงจรปิดที่ทั่วถึงและมีเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยในแต่ละจุดเพื่อบริการนักท่องเที่ยว

2.5 การจัดตั้งและขับเคลื่อนกลุ่มวิสากิจชุมชนที่เกี่ยวข้อง (กลุ่มอาชีพต่างๆ)

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่มีการจัดตั้งขึ้นควรได้รับการกระตุ้นได้ออกงานบ่อย ๆ เพราะจะทำให้ทางกลุ่มได้มีเงินเข้าไปหมุนเวียน หากบางกลุ่มที่อยากจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่อยากจัดตั้งควรมีหน่วยงานที่สามารถเข้าไปดูแลและแนะนำได้

2.6 ความสามารถในการรองรับนักท่องเที่ยว หรือมาตรฐานการให้บริการ (ด้านที่พัก/ความต่อเนื่องของกิจกรรม/บริการต่างๆ)

หน่วยงานภาครัฐควรมีการสำรวจ โรงแรม รีสอร์ท ที่พักและจัดทำประชาพิจารณ์เพื่อเตรียมความพร้อมและได้รับการตรวจสอบผ่านหน่วยงานภาครัฐก่อนจึงจะสามารถรับรองนักท่องเที่ยวได้

2.7 การพัฒนาสินค้า หรือผลิตภัณฑ์ชุมชนเพื่อจำหน่ายนักท่องเที่ยว

หากเป็นสินค้าที่สามารถบริโภคได้ควรได้รับ อย.ก่อนจะหน่าย และควรมีทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามากำกับดูแล ทั้งในเรื่องคุณภาพ มาตรฐานและราคา

2.8 การประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยว (ข้อมูลสถานที่ท่องเที่ยว/ข้อมูลการเดินทาง/ข้อมูลที่พัก-บริการต่างๆ)

ควรใช้รูปแบบการประชาสัมพันธ์ในหลายรูปแบบ โดยเฉพาะผ่านทางโซเชียลมีเดีย โดยอาจจะจ้างอินฟูอินเซอร์ของแต่ละจังหวัด ททท. และหน่วยงานต่าง ๆ ช่วยประชาสัมพันธ์ ในส่วนของที่พักควรได้รับการตรวจสอบจากหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องก่อนจะเปิดให้นักท่องเที่ยวบริการ เพื่อผ่านการคัดกรองจากหน่วยงาน ก่อนนักท่องเที่ยวใช้บริการ

2.9 ความสะดวกในการใช้จ่าย (การใช้บัตรเครดิต/บัตรเดบิต/การใช้ตู้ ATM/ธนาคารออนไลน์)

หากเป็นสินค้าที่สามารถบริโภคได้ควรได้รับ อย.ก่อนจะหน่าย และควรมีทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามากำกับดูแล ทั้งในเรื่องคุณภาพ มาตรฐานและราคา

2.10 การติดตามและการประเมินผลการพัฒนา/การเปลี่ยนแปลงเพื่อนำมาปรับปรุง

การติดตามและประเมินผลให้เป็นนักท่องเที่ยว นักศึกษา ที่ได้มาใช้งานสถานที่ต่าง ๆ เป็นผู้ประเมิน

3. จากทุนวัฒนธรรมบนเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ เรื่องราวพลังแห่งความรักช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาในจังหวัดชุมพร ระนอง สุราษฎร์ธานี และพื้นที่ต่อเนื่อง ท่านอยากเสนอ “เป้าหมาย” หรือ “สิ่งที่อยากให้เกิดขึ้นเป็นรูปธรรม” ในระยะ 10 ปีข้างหน้าอย่างไร

อยากให้มีการบันทึกเรื่องราวทางประวัติศาสตร์โดยมีการเชื่อมโยงกันทั้ง 3 จังหวัด ไว้ให้นักท่องเที่ยว นักศึกษา ที่มีความสนใจเข้ามาดูในรูปแบบละครสั้น หรือหนังสือ 3D

ส่วนที่ 3 : ข้อเสนอแนะ

ควรมีเส้นทางการท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ที่มีการเชื่อมโยงกันทั้ง ระนอง ชุมพร และสุราษฎร์ธานี โดยมีสิ่งอำนวยความสะดวกที่ครบครัว ไม่ว่าจะเป็นระบบความปลอดภัย Wi-fi และป้ายประวัติต่าง ๆ ที่สามารถสแกน QR Code ที่สามารถสแกนและจะมีวิดีโอ 3D นำเสนอ